बर्दियाकी सुमा थारुको सपना थियो- राम्रोसँग पढ्ने र आफूजस्तै पीडा भोगेकाको पक्षमा लड्ने। बेला बेला गीत लेख्थिन्। स्कुलमा हुने कार्यक्रममा गाउँथिन्। उनको गीतमा आफूले भोगेका पीडाका झलक हुन्थ्यो।
यही प्रतिभाले उनलाई अमेरिकाको न्युयोर्क पुर्यायो। विश्वका सैयौं मानिसमाझ गीत गाउने मौका मिल्यो र अमेरिकी विदेशमन्त्री हिलारी क्लिन्टनसँगै नाच्ने अवसर पनि।
'अमेरिकी मन्त्रीसँगै नाच्न पाउँदा मलाई निकै खुसी लागिरहेको छ,' सुमाले भनिन्, 'यति ठूलो मानिससँग नाच्ने अवसर कहिले मिल्ला र?'
केही महिनाअघि अमेरिकाबाट अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवसको कार्यक्रममा प्रतिनिधित्व गराउन नेपाल आइपुगेको टोली सिधै बर्दियाका पूर्व कमलरीमाझ पुग्यो। सुमासहित चार कमलरीसँग भेट्यो। कार्यक्रममा भाग लिन छानिइन्, सुमा ।
छ वर्ष कमलरी बसेकी उनले तिनै समयमा पाएका दुःखको अनुभवलाई गीतमा उतारेकी थिइन्। 'मैले त्यही गीत गाएर सुनाएकी थिएँ अनि छानिएँ,' बुधबार नागरिकसँग उनले भनिन्, 'त्यही गीत कार्यक्रममा गाउन पाउँदा भाग्यमानी ठानेकी छु।'
उनले अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस पारी 'न्युजविक' र 'द डेली बिस्ट' पत्रिकाले न्युयोर्कमा गरेको 'वुमन इन द वर्ल्ड २०१२' कार्यक्रममा भाग लिएकी थिइन्। कार्यक्रम उद्घाटन उनकै गीतबाट गरिएको थियो।
खासमा सुमा अन्तिम सहभागीका रुपमा भाग लिन पुगेकी थिइन्। वुमन इन द वर्ल्डकी संस्थापक टिना ब्राउनले भने उनकै गीतलाई पहिलो प्राथामिकता दिइन्।
थारु पहिरन लगाई थारु भाषामै गीत गाइन् उनले। मालिकले दिएको सास्ती, यातना र पीडा गीतमा समेटिएको थियो। यही प्रस्तुतिबाट उनले धेरैको ताली पाइन्। अमेरिकी विदेशमन्त्री क्लिन्टनबाट प्रशंसा, स्याबासी र प्रोत्साहन पाइन्।
'मलाई गीत गाउन नछोड्नु भन्नुभएको छ उहाँले,' सुमाले भनिन्, 'आफ्नो रुचिकै विषय भएकाले पनि यो विधालाई छाड्ने छुइनँ।'
निर्धक्क गीत प्रस्तुत गरेकामा रुम टु रिडका बालिका शिक्षा कार्यक्रमकी व्यवस्थापिका रिमा श्रेष्ठसमेत दंग परिन्। 'बालिका शिक्षा कार्यक्रममा लाइफ स्किलसम्बन्धी कक्षा लिएकाले सुमाले निर्धक्क गाउन सकेकी हुन्,' श्रेष्ठले भनिन्। श्रेष्ठ सुमासँगै दोभाषेका रुपमा अमेरिका पुगेकी थिइन्।
न्युयोर्कको कार्यक्रममा भाग लिइरहँदा आफ्ना बाआमासँगै नभएकोमा दुःख लागेको उनले बताइन्। 'विश्व प्रसिद्ध महिलामाझ गाउन पाएकोमा मलाई निकै खुसी लाग्यो, केही दुःख पनि,' उनले भनिन्, 'गीत गाइरहँदा त्यति धेरै मानिसमाझ म आफ्ना बाआमा खोजिरहेकी थिएँ।'
कार्यक्रममा अमेरिकी विदेशमन्त्री हिलारी, हलिउड अभिनेत्री एन्जिलिना जोलीलगायत विश्वभरिका १ सय ५० महिला सहभागी थिए। कार्यक्रम समापन पनि उनकै गीतबाट गरिएको थियो।
गाउँकै युवक सेकेन्डरी स्कुलमा पढेकी सुमा यसपाला एसएलसी दिँदैछिन्। परीक्षा तयारीका लागि न्युयोर्कमा पनि केही किताब साथमै लगेकी थिइन् उनले।
'मलाई रुम टु रिडले अँध्यारोबाट उज्यालोमा ल्याइदियो,' उनले भनिन्, 'धेरै दिदीबहिनी यसरी नै उज्यालोतिर अघि बढिरहेका छन्।'
अझै पढ्नुपर्ने र पिछाडिएका महिला दिदीबहिनीका पक्षमा आवाज उठाउने लक्ष्य छ उनको। विज्ञान विषय मन पराउने उनी भविष्यमा महिला अधिकारकोपक्षमा वकालत गर्न सक्षम हुने तहसम्म पढ्ने बताउँछिन्।
१९ वर्षे सुमा एकहप्ते कार्यक्रममा भाग लिई मंगलबार साँझ नेपाल फर्केकी हुन्।
